‘Altijd botsen bij Elsschot Laarmans en Boorman – het weke hart en het koude verstand -, en hun botsing heeft het komische effect dat tranen in de ogen brengt en dat die weemoedige lach voortbrengt die eigen is aan de ware humor’. ‘In Kaas zien wij de zielige poging van Laarmans om op te klimmen naar de eenzame hoogte van de Boorman’. Kees Fens (1929-2008) schreef deze behartigenswaardige woorden in 1957 in het jezuïetenweekblad De Linie. Het was het eerste van zestien stukken die hij tot 2005 over Elsschot schreef. Het Willem Elsschot Genootschap, onvermoeibaar zondagsuitgever van professioneel ogende Elsschotiana, bundelt ze in Een leven lang Elsschot met een nawoord van bezorger Koen Rymenants. Alleen al als becommentarieerde bloemlezing van citaten is dit een leuk boekje. We zien Fens veranderen: van alle diepzinnigheden die hij in 1965 in Merlyn aan Het Dwaallicht toedichtte, vindt hij in 2004 niets terug. In een charmant vierkant boekje ontfermt De Bucheliuspers zich over Elsschots gedicht ‘Het huwelijk’ en Duitse, Franse en Engelse vertalingen ervan. Daaruit komt de regel ‘Ik moet de schimmel van mijn stramme voeten wassen’. Kees Fens, zuinig met persoonlijke noten, memoreert dat hij in 1960 op een sollicitatiegesprek bij dagblad De Tijd de vraag kreeg van wie die regel was. Met het goede antwoord was hij meteen aangenomen.
Willem Elsschot, Het huwelijk. Ehe. Le marriage. Marriage. Utrecht: De Bucheliuspers, 2014. 18 p. 50 ex. € 25 (Oude Kamp 14 3512 KH Utrecht arjaanvannimwegen@gmail.com)
| Eerder verschenen in de rubriek 'Schoon & haaks' in De Parelduiker 20 (2015), nr. 1, p. 68.
