Dichteres en vertaalster Lela Zečković (1936-2018) was de Kroatische levensgezellin van dichter Hans Faverey (1933-1990) die ze als zeventienjarige op het Dalmatische eiland Krk had ontmoet. In Nederland woonde ze sinds 1959. Ze werkte op de Universiteit van Amsterdam bij de vakgroepen Slavische talen en literatuurwetenschap en vertaalde Servo-Kroatisch proza van Miroslav Krleža en Danilo Kiš. Na haar pensionering vestigde Zečković zich in 1997 in Triëst waar ze begin 2018 stierf. Veel invloed had ze op de receptie van Servo-Kroatische literatuur in Nederland, en niet alleen door eigen vertalingen: de vertalers Guido Snel, Roel Schuyt en Reina Dokter leidde ze op. Zečković is auteur van één antiquarisch moeilijk verkrijgbare Nederlandse dichtbundel, Belvédère (Querido, 1981). De Avalon Pers van Jan Keijser drukt nu twee bundeltjes met niet eerder gebundeld werk, samengesteld door Marita Mathijsen, Gerben Wynia en Martin Reints. Een straat met kastanjebomen bundelt het weinige proza dat van Zečković bekend is: het dankwoord bij de uitreiking van de Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs 1983 voor de bundel Belvédère en het verhaal ‘Over bomen en mensen’ dat eerder verscheen in de bundel Zuid (Het Martyrium, 1987). Het bevat observaties uit verschillende huizen waarin ze in Zuid woonde, te beginnen met een gemeubileerde kamer in de ‘L.-straat’ waar ze, kennelijk pas in Nederland, vast zat ‘als in een konijnehok’. Een surrealistisch beeld van eenzaamheid volgt: ‘Alleen een reusachtige hand ontbrak nog, die op een vastgesteld uur door het omhooggeschoven raam koolbladeren groot als salontafels naar binnen wierp.’ Ongebundelde gedichten staan in de bundel Lapis lazuli. Het is beeldend, tijdloos werk, zonder veel beweging. Meesterlijk is het gedicht ‘Geboorteland’, waarin de dichteres op het Kroatische platteland loopt bij ‘een stenen muurtje / dat de twee wijngaarden / van elkaar scheidt’. Een vrouw vraagt of ze later zal terugkomen naar haar geboorteland om te sterven. Ze kiest nergens voor: ‘Liefst sterf ik in een lege coupé / van een trein die door een winters / landschap raast.’ Uiteindelijk stierf Lela Zečković in nabij Italië. Het resultaat is een pleidooi voor een gedistingeerd en eigenzinnig oeuvre dat hopelijk nog eens compleet beschikbaar komt. Veel meer dan honderd bladzijden zal zo’n uitgave niet beslaan.
Lela Zečković, Een straat met kastanjebomen. 2018. 15 pp. 70 ex. € 15 | Lela Zečković, Lapis lazuli. 2019. 33 pp. 90 ex. € 35 (Uitgaven van Avalon Pers, Leidse Slootweg 4, 2481 KH Woubrugge avalonpers@hetnet.nl)
| Eerder gepubliceerd in de rubriek 'Schoon & haaks' in De Parelduiker 24 (2019), nr. 2, pp. 71-72.
