Heraut der Tachtigers Jacques Perk (1859-1881) deelt op
de Amsterdamse Nieuwe Oosterbegraafplaats een graf met zijn vader Marie Adrien
Perk (1834-1916), predikant en schrijver. Jean Frins geeft met zijn Landgraafse
stichting Os Moddersproak twee boekjes van vader Perk uit ter gelegenheid van
diens honderdste sterfdag. Luxemburgsche
legenden (1892) is een compilatie van historische overleveringen over
kastelen, duivels en roofridders die volgens Perk moeten dienen als een
‘bijdrage tot de kennis van de Luxemburgse volksaard’. Een noodzaak tot
heruitgave speelt eerder bij het boekje De
Ardennen, per spoor dat reisschetsen bevat die Marie Adrien Perk
oorspronkelijk publiceerde in Belgiës
Ardennen (1887). Frins maakte een keuze uit deze bundel en moderniseerde de
spelling. Perks lof voor de Ardennen verzandt nogal eens in clichés: Hoei ligt
in het ‘verrukkelijke Maasdal’, heeft een ‘heerlijke ligging’ en ‘bekoorlijke
omstreken’. Maar Perk heeft ook oog voor de industriële revolutie en
‘fabrieksdorpen zwartgeblakerd door de kolendamp’. Het spoor bepaalt de
economie: in de Ardennen is het ‘fabelachtig goedkoop […] waar men niet aan het
spoorwegnet verbonden is.’ Er is stof voor historische vergelijking: veel
spoorlijnen en stations die Perk noemt, zijn inmiddels verdwenen. De
gemeenplaatsen en excursies over plaatselijke legenden maken ook dit boekje soms
tot nogal oubollige lectuur maar literair-historisch biedt het wel nuttige
achtergrondinformatie: het waren de Ardennen, waar zoon Jacques, met het gezin
mee op vakantie, in La Roche de Mathilde leerde kennen die hij in zijn sonnetten
onsterfelijk maakte. Geëerd wordt locaal vooral nog de vader: op grond van zijn
reisschetsen kreeg deze aanjager van het toerisme in 1912 een monument in La
Roche dat nog altijd bestaat.
Marie Adrien Perk, Luxemburgsche
legenden. 55 p. € 10 | Marie Adrien Perk, De Ardennen, per spoor. 57 p. € 10 (Os Moddersproak, Brikkebekker
10, 6372 DP Landgraaf fanmoddersproak@yahoo.com)
|Eerder verschenen in De Parelduiker 22 (2017), nr. 2/3, p. 169.
