STUDIO 3005: KWARTET VOOR POETRY INTERNATIONAL
Op 10 juni 2014 verscheen op de website van Drukwerk in
de Marge een bericht van drukker Marc Vleugels van Studio 3005: ‘Vanaf morgen
sta ik 5 dagen (t/m zaterdag) te onthaasten op de Poetry International in de
Rotterdamse Schouwburg. Iedere namiddag en avond druk ik live, in boekdruk, met
houten letters, citaten van de festivaldichters. Ook zijn de vier nieuwe
boekjes uit Reeks 107 met gedichten van 4 van de festivaldichters aan mijn
stand verkrijgbaar (naast alle andere deeltjes).’ Vleugels maakt zijn reputatie
waar van productieve private presser
die deze rubriek hem eerder toedichtte. Wederom valt de speelse, kleurige
vormgeving op. Mogelijk zorgt zijn pers ook voor een primeur in drukkersland.
Blanco boeken waren er al langer, zo ook het bundeltje van de Berlijnse dichter
en vertaler Norbert Hummelt (1962): vier ongenummerde blanco pagina’s. Maar de
tekst van twee prozagedichten is op de binnenflappen van een los omslag gedrukt
en het colofon op de achterkant ervan. Is dit ooit eerder bedacht? Toepasselijk
is de titel Alles stil klein in de linker
bovenhoek gedrukt en is het omslag aan de voorkant verder leeg. De blokvormige gedichten
zijn ook stil, verhalen op alledaagse toon en vol half afgemaakte formuleringen
van een behaaglijke, broze wereld: over het ademen van een kind, het gezoem van
bijen en herinneringen aan kersentaarten. ‘We vechten voor onze herinneringen’, stelt Philip Nikolayev (1966) in
‘De kunst van het vergeten’, het openingsgedicht van De waarheid zoals die zich eens voordeed. Nikolayev, geboren in
Moskou, woont sinds 1990 in de Verenigde Staten en schrijft in het Engels. Net als
Hummelt koestert Nikolayev herinneringen. Het gedicht ‘Een hang naar zwerven’
verhaalt van ‘die grootste paradox van allemaal - / een gelukkige
Sovjet-kindertijd’. Deze speelt zich af in Moldavië, in een kamer en keuken
zonder toilet en stromend water maar ‘Er school grote schoonheid in die
vuiligheid’. De hele Sovjet-Unie openbaart zich als een oma verschijnt: ‘Ze was
hoofd van de marxisme-leninisme-faculteit / aan de Staatsuniversiteit voor
Energetica in Ivanovo / […] en een schat van een mens; ze hield van me en
verwende me vreselijk / en haar bosbessentaart was natuurlijk de beste / van de
wereld.’ Tegenover deze losjes opererende, mijmerende dichters komt de Zweedse
dichteres Ann Jäderlund (1955) in de vijf gedichten van Waarom zijn we niet in het paradijs? somber over: ‘Ik ging dood
gisteren en sinds mijn geboorte’. Hier geen mythische taarten en vertaaltoon
maar minimalisme: ‘Zeggen is weinig. Eenvormigheid / die er een veelvoud van
maakt.’ In minieme oplage verscheen nog Geheim
op klaarlichte dag, uitbundige liefdespoëzie van de Frans-Algerijnse
dichter Habib Tengour (1947), waarin het decor wisselt van het bergdorp van
zijn jeugd naar de Parijse metro. Een veelvoud aan stemmen, in Rotterdam ten
gehore gebracht, komt zo in een kleurig kwartet bijeen. Studio 3005 biedt ook inhoudelijk
iets verademends: namen die men bij andere persen niet tegenkomt.
Norbert Hummelt, Alles stil. Vert. Erik de Smedt. 2014. 4
p. 36 ex. € 21,50 | Philip Nikolayev, De waarheid zoals die zich eens voordeed. Vert. Jabik Veenbaas. 2014.
8 p. 36 ex. € 23,50 | Habib Tengour, Geheim op klaarlichte dag. Vert. Kiki
Coumans. 2014. 12 p. 26 ex. € 23,50 | Ann Jäderlund, Waarom zijn we niet in het paradijs? Vert. Lisette Leustermans.
2014. 8 p. 36 ex. € 23,50 (Studio 3005, Van ’t Hoffstraat 27, 2665 JL Bleiswijk
3005@bart.nl).
| Eerder verschenen in De Parelduiker 19 (2014), nr. 4-5, p. 151-153 (als onderdeel van de rubriek ‘Schoon & haaks’).
|
