SCHOON & HAAKS [afl. 52]

In De Parelduiker staat vanaf nummer 2 van de jaargang 2014 de rubriek ‘Schoon & haaks’ waarin ik publicaties van privédrukkers en marginale uitgevers bespreek. In de tweeënvijftigste aflevering (2024, nr. 5) staan recensies van de volgende boeken:

·        Françoise Bezet, Mémoire d’un lieu, Augy. Berceau des «Thibault» de Roger Martin du Gard. Privé-uitgave, 2023.

·        Lloyd Haft, Beluisteringen, Gedichten. Kampen: Van Warven, 2023.

·        Lloyd Haft, Intocht. Gedichten. Kampen: Van Warven, 2023.

·        Herman Gorter, Selected Poems. Translated by Lloyd Haft. Leiden: Arimei, 2021.

·        Sanne Bruinier, Vreemder dan ooit de zwarte populieren. Dagboek uit Warschau, 1903. Den Haag: Stichting De Lantaarn, 2024.

·        Joep à Campo, Georg Trakl, paradijs en apokalyps. Rotterdam: ArtScape | ArteVista, 2024.

·        Willem Elsschot, Het dwaallicht. ’s-Gravenhage: Statenhofpers, 2024.

| Zie verder: Jan Paul Hinrichs, ‘Schoon & haaks’, De Parelduiker 29 (2024), nr. 5, pp. 69-75.

INTERVIEW OP BOL-AN! OVER BREMMERIANEN

Op de Larense blog Bol-an! van Leo Janssen verschenen twee stukken naar aanleiding van het verschijnen van Bremmerianen, met de weerslag van een gesprek dat op 14 november 2024 plaats vond in het keldercafé van Museum Escher in Het Paleis.

| Zie verder: Leo Janssen, 'Bremmerianen...', 

Bol-an, nr. 344, 29.11.2024. en '"Larense" Julie de Graag', Bol-an, nr. 345, 04.12.2024. Daarna verscheen de tekst, digitaal en op papier, in de rubriek Bol an! Over Larense burgers, verdwenen boeren en sjieke buitenlui van Leo Janssen in de krant BelNieuws, 12.12.2024, p. 8.

Arend Hendriks: Dromen van een Haagse graficus, 1924-1925 (boek verschenen)

AREND HENDRIKS: EEN MUUR, LOS IN 'T LANDSCHAP. DROMEN VAN EEN HAAGSE GRAFICUS, 1924-1925 (boek verschenen)

[Hieronder de tekst van een bericht van Stichting De Lantaarn aan haar achterban]

Bij Stichting De Lantaarn verscheen weer een deeltje in de reeks Cahiers van De Lantaarn, nr. 66:

Arend Hendriks, Een muur, los in 't landschap. Dromen van een Haagse graficus, 1924-1925.

Bezorgd en van een voorwoord voorzien door Jan Paul Hinrichs.

Arend Hendriks (Amsterdam 1901 - Wassenaar 1951) was een grafische kunstenaar, tekenaar, docent en auteur die tijdens zijn leven niet minder bekend was dan M.C. Escher met wie hij ook samen heeft geëxposeerd. Zijn beste etswerk kenmerkt zich door een verbluffend knappe techniek en een diepe natuurlyriek. Vrij onbekend is dat hij ook een formidabel tekenaar was, vooral van portretten. Dit omvangrijke tekenwerk bevindt zich in een privécollectie en is vrijwel nooit in de openbaarheid verschenen.

Arend Hendriks, die docent grafische kunst was aan de Academie te Den Haag, stierf betrekkelijk jong en verdween sindsdien in de vergetelheid, hoewel zijn grafische werk ruimschoots aanwezig is in prominente museumcollecties, ook in het buitenland. Behalve kunstenaar was Hendriks ook een begenadigd auteur, onder andere van een handboek voor de etskunst. Tot zijn nagelaten werk behoren twee schriften waarin hij in 1924 en 1925 zijn dromen noteerde. In surrealistische beelden schetsen deze aantekeningen zijn leven als jonge, vrije kunstenaar in Den Haag. Uitgebreid komen in deze aantekeningen ook 'kunstpaus' H.P Bremmer en kunstenaarsvrienden als Rudolf Bremmer, Jo Lodeizen en Cees Tromp voor. 

Deze uitgave bevat een eerste uitgave van deze unieke dromenschriften van Arend Hendriks. De tekst wordt voorafgegaan door een uitgebreide biografische schets van Arend Hendriks door Jan Paul Hinrichs, grotendeels gebaseerd op onbekende documenten uit het Arend Hendriks-archief dat zich in privébezit bevindt. Het boek bevat 29 afbeeldingen: foto's van Arend Hendriks, van wie niet eerder een foto openbaar is gemaakt, en van zijn werk, ook veel van onbekend materiaal uit hetzelfde privébezit. Het geheel biedt een veelzijdige introductie op het leven en werk van een onbekende meester.

Omvang: 80 p. | Formaat: 14,5 x 22,5 cm | Uitvoering: ingenaaid 

Oplage: 60 exemplaren 

Prijs: € 15,00 | Verzendkosten (binnen Nederland): € 3,70

[Sinds 05.12.2024 is deze uitgave uitverkocht.]

JULIE DE GRAAG: FOTO'S

Op 20 oktober 2024 verscheen bij uitgeverij Fragment in Leiden mijn boek Bremmerianen. Julie de Graag en haar kring: tien kunstenaressen in Den Haag en Laren (2024). Hierin zijn voor het eerst foto's van Julie de Graag gepubliceerd. Een primeur zijn twee groepsfoto's uit het Haagse Gemeentearchief waarop Julie de Graag voorkomt (p. 83). 

Niet eerder werden ook foto's van haar geboortehuis en haar graf in Den Haag, alsmede een historische foto van haar huis in Laren gepubliceerd. Ook is een foto geplaatst van de Haagse woning van haar moeder van waaruit ze is begraven. Deze bijzondere foto's zijn in dit blogbericht gereproduceerd. Hieraan zijn foto's toegevoegd van het graf van familieleden van Julie de Graag in Den Haag. 

1. Geboortehuis in Gorinchem

Geboortehuis Julie de Graag in Gorinchem,
Kalkhaven 17, 9 februari 2024.
[The birth address of Julie de Graag in Gorinchem,
Kalkhaven 17, Feb. 9, 2024.]

Foto © Jan Paul Hinrichs. All rights reserved.

Eerder gepubliceerd in: Jan Paul Hinrichs, Bremmerianen. 

Julie de Graag en haar kring: tien kunstenaressen in Den 

Haag en Leiden (Leiden: Fragment, 2024), p. 83. 

2. Huis van Julie de Graag in Laren

Huis van Julie de Graag, rechts, Zevenend 93, Laren, ansichtkaart, ca. 1924.
(Privécollectie).

Eerder gepubliceerd in: Jan Paul Hinrichs, Bremmerianen. 

Julie de Graag en haar kring: tien kunstenaressen in Den 

Haag en Leiden (Leiden: Fragment, 2024), p. 84. 

3. Huis van Julie de Graag in Laren (2024)

Huis van Julie de Graag, Zevenend 93, Laren, 3 januari 2024.

Foto © Jacob Hinrichs. All rights reserved.

Eerder gepubliceerd in: Jan Paul Hinrichs, Bremmerianen. 

Julie de Graag en haar kring: tien kunstenaressen in Den 

Haag en Leiden (Leiden: Fragment, 2024), p. 83. 

4. Rouwadres van Julie de Graag

     

   Woning van de moeder van Julie de Graag, Karolina Stephana 

de Graag-Couwenberg, Snelliusstraat 26, Den Haag, 

gefotografeerd op 2 februari 2024, precies 

honderd jaar na de dood van Julie de Graag.

Dit is het huis van waaruit Julie de Graag

op 5 februari 1924 is begraven. 

 

Foto © Jacob Hinrichs. All rights reserved. 

Eerder gepubliceerd in: Jan Paul Hinrichs, Bremmerianen. 

Julie de Graag en haar kring: tien kunstenaressen in Den 

Haag en Leiden (Leiden: Fragment, 2024), p. 85. 

5. Keldergraf van familie De Graag

Grafkelder van de familie De Graag op begraafplaats
Nieuw Eykenduynen te Den Haag. In dit graf liggen
Anna Julia 'Julie' de Graag (1877-1924), haar vader
Johannes de Graag (1839-1916), haar stiefgrootmoeder
Martha Gerardina Eijbaard (1821-1917), haar tante
Anna Julia Couwenberg (1855-1932) en haar moeder
Karolina Stephana Couwenberg (1850-1932).
Foto gemaakt op 29 augustus 2024.

Foto © Jacob Hinrichs. All rights reserved. 

Eerder gepubliceerd in: Jan Paul Hinrichs, Bremmerianen. 

Julie de Graag en haar kring: tien kunstenaressen in Den 

Haag en Leiden (Leiden: Fragment, 2024), p. 85. 

6. Keldergraven van families De Graag en Van Emden

Begraafplaats Nieuw Eykenduynen, Den Haag.
Grafkelder van familie De Graag, laatste rustplaats van
onder andere Julie de Graag (zie onderschrift bij foto 8), met
verderop, waar kettingen hangen tussen pilaren, het graf
van haar broer Karel Stephanus de Graag (1874-1940), zijn
vrouw en andere leden van zijn schoonfamilie Van Emden.
Foto gemaakt op 29 augustus 2024.

Foto © Jacob Hinrichs. All rights reserved.

Begraafplaats Nieuw Eykenduynen, Den Haag.
Graf van Karel Stephanus de Graag (1874-1940),
broer van Julie de Graag, zijn vrouw en
andere leden van zijn schoonfamilie Van Emden.
Foto gemaakt op 29 augustus 2024.

Foto © Jacob Hinrichs. All rights reserved.

*

Voor reacties: janpaul@hinrichs.nl

LEZING OVER JULIE DE GRAAG IN MUSEUM ESCHER IN HET PALEIS

Gisteren, zaterdag 16 november 2024, hield ik in de balzaal van Museum Escher in Het Paleis in Den Haag een lezing 'Julie de Graag en haar kring'. De onderstaande foto's zijn gemaakt tijdens deze lezing die is georganiseerd ter gelegenheid van de opening van de Julie de Graag-tentoonstelling in het museum op 7 november 2024 en het verschijnen, kort daarvoor bij uitgeverij Fragment, van het boek Bremmerianen. 

Lezing Jan Paul Hinrichs "Julie de Graag en haar kring". Museum Escher in Het Paleis, zaterdag 16 november 2024. Foto © Mireille Linck. 

Lezing Jan Paul Hinrichs "Julie de Graag en haar kring". Museum Escher in Het Paleis, zaterdag 16 november 2024. Foto © Mireille Linck.